Home About

Tirohanga Whānui

Kei te whakahoungia Te Marautanga o Aotearoa kia whaiwhakaaro ki tētahi marautanga iwi taketake, ā, ko tōna tūāpapa ko te ao Māori, ko tōna anga ariā ko Te Tamaiti Hei Raukura. Ka whakahou haere ai mātou hei ēnei tau e whā e tū mai nei.

E rangona ai ngā reo e whaitake ana, ka toro atu mātou ki ngā kura, ngā kaiako, ngā ākonga, me ngā whānau hoki mā roto i ngā huihuinga tāngata, i ngā papamahi ā-ipurangi, me ngā uiuinga ā-ipurangi pēnei i te tiro whānui kei raro iho nei.

Nā reira, tēnei tā mātou tono kia whakakīia e koe te tiro whānui. Mā ōu mātauranga me āu kupu tohutohu ka whai māramatanga mātou e pā ana ki ō hiahia mō tētahi marautanga reo Māori, ka whai mōhioranga hoki i te ahunga me te whanaketanga o ēnei mahi whakahou.

Hei kuhu ki te tiro whānui reo Ingarihi, pāwhirihia ki konei.

Hei kuhu ki te tiro whānui reo Māori, pāwhirihia ki konei.

Tēnā koe i tō tautoko i ngā mahi whakahou i Te Marautanga o Aotearoa

Te take ka minaka mātou ki te rongo i a koe

Ko te hīkoitanga ki te whakahou i te marautanga he mea whai i te homaitanga me te urunga mai o ngā kaiako, ngā kura, ngā whānau, ngā hapū, me ngā hapori hoki.

He pātuhi ngā mātauranga me ngā kupu tohutohu a ō tātou hapori ki te whakaea i ngā wawata mō ngā mokopuna, ki te waihanga hoki i tētahi marautanga iwi taketake ki runga i tōna tūāpapa o te ao Māori.

Ko āu tāpaetanga ki te tiro whānui nei ka ahuahu ake i roto i ngā mahi whakahou o Te Marautanga o Aotearoa. Mā konā, ka whakatūturu i ō wawata mō āu mokopuna i roto i te marautanga hou, ināianei, ā, haere ake nei.

Nā te aha e whakahou anō ana mātou i Te Marautanga o Aotearoa?

I ngā tau kua pahure nei ka takatū mātou ki ngā kaiako, ngā mātua, ngā whānau, ngā ākonga me ngā hapori; nā rātou i kōrerorero ngā tūāhua whakaakoranga ngāwari, torowhānui hoki e hāngai ana ki ngā ritenga akoako katoa, kauaka ko te ritenga kotahi mō te katoa.

Āpiti atu, ka whakarongo mātou ki ngā kura e pā ana ki ngā uauatanga o te eke ki ngā taumata o ā rātou marau ā-kura i roto i te horopaki ā-marau o te anga marautanga.

I te tau 2019, ka kiia ai e te Curriculum, Progress and Achievement Ministerial Advisory Group (CPA MAG) kia arotakengia Te Marautanga o Aotearoa, me te mea hoki, kia “mahi tahi ki te rāngai arareo Māori hei tautuhi i tētahi herenga anga marautanga hou mō te mātauranga arareo Māori, hei whakamana i te mātauranga Māori, hei whakatairanga anō hoki i tētahi marautanga kei tōna pūtahi ko te tamaiti, me ngā aronga whānui ake o te angitu.”

E whakakaha ana i te marautanga, te koke, me te ekenga taumata i te rangapū e ako ana [PDF, 584 KB]

Oti anō, kua whakatau Te Tāhuhu o te Mātauranga ki te whakahou i Te Marautanga o Aotearoa i runga i te mahi tahi ki ngā mātanga, ngā kaihautū, ngā kaiako, ngā ākonga, ngā whānau, me ngā iwi hoki o ngā kura arareo Māori ki te whakawhanake i tētahi marautanga ā-motu ka:

  • whaiwhakaaro ki ngā tino uaratanga o ngā kura, ngā whānau, me ngā iwi hoki
  • whakawhānui i te tikanga o tēnei mea te angitu
  • whakarawe i ngā akoranga torowhānui, pāhekoheko hoki me ngā hōtaka whakaakoranga.

Tauākī Tūmataiti

Ka whai pānga tēnei tauākī tūmataiti ki ngā mōhioranga whaiaro katoa ka kohikohia i roto i te tiro whānui mō Te Marautanga o Aotearoa.

Ko te urunga ki te tiro whānui nei, he mea tūao noa, ā, he āhua hoki e taea ai te tiaki i tō ake tuakiri. Ko ngā mōhioranga whaiaro kei roto i te tiro whānui ka puritia e Te Tāhuhu o te Mātauranga i runga i ngā tikanga o te Ture Mātāpono Matatapu 2020. Ka pupuritia, kātahi ka whakakorehia hei te ono marama ā muri rā ina kāore e whaitake ana ki tēnei kaupapa.

Ko ngā kohinga mōhioranga o te tiro whānui nei ka mahia ki te whakatutuki i tōna aronga kau me ngā tikanga, āheinga hoki o te Ture Mātāpono Matatapu 2020. Tērā pea ka puta ngā whakahoki kōrero ki roto i ngā pūrongo e pā ana ki Te Marautanga o Aotearoa, engari ka mātua tautangata ai ērā.

Ka matatapu ngā whakahoki kōrero o te tiro whānui nei ki roto rawa i te Tāhuhu anake, ka tika. Hāunga, e āhei ana pea i raro i ngā tikanga ā-ture pērā i ngā whakaritenga o te Ture Mōhioranga Mana Kāwanatanga.  

Ki te hiahia koe ki te arowhai i ngā mōhioranga whaiaro e mau ana mātou mōu, ki te hiahia rānei koe ki te whakatikatika i aua mōhioranga rā, whakapā mai ki whakahou.marautanga@education.govt.nz.

He Mōhiohio Anō

Ka taea e koe te whai mōhiohio i ā mātou mahere o te wā e pā ana ki ngā mahi whakahou ki tā mātou paetukutuku Te Whakahou i Te Marautanga o Aotearoa | Kauwhata Reo, ko te tae mai rānei ki ngā papamahi. Me he pātai tonu āu, tēnā whakapā mai ki whakahou.marautanga@education.govt.nz.

Mauri ora!